Spółka Zakład Zagospodarowania Odpadów w Marszowie po 8 latach działalności zmieniła nazwę na Łużyckie Centrum Recyklingu. Skąd pomysł na zmianę i w jakim kierunku podąża ŁCR Marszów? O tym dowiemy się w rozmowie z prezesem zarządu Jackiem Połomką.
Zakład Zagospodarowania Odpadów Sp. z o.o. z dniem 6 lipca 2023 r. zmienił nazwę na Łużyckie Centrum Recyklingu. Skąd pomysł na zmianę nazwy?
W ostatnich latach wdrożyliśmy innowacyjne technologie, które doprowadziły do uzyskania trzech certyfikatów: na środek polepszający właściwości gleby, na stłuczkę szklaną oraz na kruszywa. Staliśmy się recyklerem w tych obszarach i stwierdziliśmy, że nasza dotychczasowa nazwa nie odzwierciedla w pełni tego co robimy. Przestaliśmy przetwarzać odpady na kolejne odpady, a wytwarzamy z nich produkty możliwe do wykorzystania na przemysłową skalę. Nowa nazwa lepiej oddaje charakter działalności firmy. Nasze działania wpisują się w koncepcję gospodarki obiegu zamkniętego i zmierzają w stronę skutecznego recyklingu. A „Łużyckie”? Wskazuje na obszar, na którym prowadzimy działalność i z którym się identyfikujemy.
Zakład w Marszowie działa już 8 lat. Co w tym czasie zmieniło się w gospodarce odpadami?
Branża gospodarki odpadami jest poddawana nieustannym zmianom prawnym i rynkowym. Przepisy zmieniały się tak często, że trudno było za nimi nadążyć i im sprostać. Na przestrzeni tych lat zmienił się również strumień odpadów oraz podejście do ich przetwarzania. Obecnie, od zakładów takich jak nasz oczekuje się, że będą one pełniły rolę regionalnych centrów recyklingu. Oznacza to, że zakłady zagospodarowania odpadów muszą inwestować w nowe rozwiązania pozwalające na jeszcze większy odzysk i recykling odpadów.
Jaką drogę musiał pokonać zakład w Marszowie, aby stać się centrum recyklingu?
Działamy w myśl zasady, że nigdy nie jest na tyle dobrze, by nie mogło być lepiej.Od początku naszej działalności tj. od 2015 r. inwestujemy w nowe technologie, które są odpowiedzią na rosnące wymagania w zakresie poziomów recyklingu. Impulsem do działania była również rosnąca opłata marszałkowska za składowanie odpadów. Recykling to proces, w którym z odpadów uzyskujemy produkty i w tym kierunku chcemy podążać. Staliśmy się centrum recyklingu dzięki wdrożeniu trzech procesów: recyklingu organicznego, recyklingu stłuczki szklanej i recyklingu odpadów budowlanych.
Recykling organiczny. Czym jest i jakie powstają produkty?
W zakładzie w procesie kompostowania z odpadów zielonych zebranych selektywnie wytwarzamy środek poprawiający właściwości gleby „KOMPO-ZZO Marszów”. Taka jest fachowa nazwa, ale potocznie mówimy kompost. W 2016 r. otrzymaliśmy decyzję zezwalającą na jego wprowadzenie do obrotu. Bioodpady stanowią największą grupę wśród odpadów selektywnie zbieranych. W nich jest potencjał, który może być szansą na osiągnięcie naprawdę wysokich poziomów odzysku i recyklingu.
Na czym polega recykling szkła w ŁCR Marszów?
W 2019 r. wybudowaliśmy pierwszą w Polsce linię do zagospodarowania stabilizatu. Jej głównym zadaniem jest odzysk szkła, które następnie jest doczyszczane do jakości akceptowanej przez huty. W 2021 r. otrzymaliśmy certyfikat poświadczający, że stłuczka szklana przestaje być odpadem. Bezpośrednimi odbiorcami stłuczki szklanej są huty szkła. W ten sposób Łużyckie Centrum Recyklingu w Marszowie domknęło obieg opakowań szklanych w naszym regionie.
Recykling odpadów budowlanych. Jak to wygląda w praktyce? Jakie powstają produkty i gdzie są wykorzystywane?
W 2020 r. uruchomiliśmy pierwszą w Polsce innowacyjną linię do separacji wodnej frakcji mineralnej. Po raz pierwszy w gospodarce odpadami zastosowano osadzarkę, czyli urządzenie powszechnie stosowane w górnictwie. Dzięki innowacyjnym rozwiązaniom udało się wdrożyć proces odzysku kruszyw, które wcześniej bezpowrotnie trafiały na składowisko. W 2022 r. spółka otrzymała certyfikat potwierdzający, że kruszywo odzyskiwane z odpadów budowlanych spełnia wymogi jakościowe określone w polskiej normie i może być stosowane w budownictwie. Kolejny raz udowodniliśmy, że instalacja komunalna może z powodzeniem prowadzić recykling i odzyskiwać to, co wydawałoby się niemożliwe do odzyskania.
Jakie działania prowadzi spółka obecnie?
W marcu 2023 r. uruchomiliśmy autorską linię do recyklingu opakowań szklanych pochodzących z selektywnej zbiórki. Jest to pierwsza tego typu linia zrealizowana w instalacji komunalnej w Polsce. Na linię do recyklingu szkła trafiają opakowania szklane, które mieszkańcy wrzucają do „zielonego worka”. Szkło jest oczyszczane i rozdzielane na kolory: zielone, brązowe i bezbarwne. Uzyskiwana stłuczka szklana opuszcza nasz zakład jako produkt, a nie jako odpad. Mówiąc o naszych działaniach nie możemy również zapominać o działaniach edukacyjnych, które od lat prowadzimy na rzecz mieszkańców. Wierzymy, że długofalowa edukacja ekologiczna przyczynia się do wzrostu świadomości, a co za tym idzie lepszej segregacji odpadów przez mieszkańców.
Państwa działania są doceniane i nagradzane nie tylko w regionie, ale również w Polsce.
Tak, jesteśmy laureatem wielu nagród m.in.: konkursu Żarska Róża Biznesu 2018, w kategorii „Produkt-Usługa Roku” za środek poprawiający właściwości gleby; laureatem Pucharu Recyklingu 2019, w kategorii „Zbiórka tworzyw sztucznych”; laureatem konkursu „Ekolaur Polskiej Izby Ekologii” 2019, za „Budowę instalacji do zagospodarowania stabilizatu”; laureatem dwóch nagród Marszałka Województwa Lubuskiego 2019 i 2021; laureatem dwóch głównych nagród w konkursie „Innowacja i inspiracja w gospodarce odpadami” 2022 i 2023. Otrzymane nagrody potwierdzają uznanie dla naszych wysiłków i starań oraz motywują do dalszej pracy.
Plany na przyszłość?
Mamy wiele planów na najbliższe lata, w tym pomysł na kolejną linię do recyklingu. Myślimy również o osiągnięciu niezależności energetycznej. Czas pokaże, które pomysły uda nam się zrealizować. Wiele zależy od czynników zewnętrznych, na które nie mamy wpływu.